Uluslararası Yatırım Hukuku

Yayınevi: Seçkin Yayınları
Yazar: Mustafa Alper ENER
ISBN: 9789750291999
495,00 TL 550,00 TL

Adet

 
   0 yorum  |  Yorum Yap
Kitap Künyesi
Yazar Mustafa Alper ENER
Baskı Tarihi 2024/04
Baskı Sayısı 2
Boyut 16x24 cm (Standart Kitap Boyu)
Cilt Karton kapak
Sayfa Sayısı 446

Dinamik bir yapıya sahip olan uluslararası yatırım hukuku dönemin ihtiyaçlarına göre değişikliğe uğramaktadır. Reagan ve Thatcher dönemi ile birlikte artan ve Sovyetlerin çöküşüyle daha da hızlanan, 2000'li yıllarla birlikte en üst seviyelerini yaşayan liberalleşme ve özelleştirme süreci, son yıllarda stratejik ve ekonomik milli güvenlik endişeleri nedeniyle devletlerin daha kontrollü hareket ettiği bir yöne doğru evrilmektedir. Önceleri sadece gelişmekte olan ülkelerin yaşadığı milli güvenlik tehditleriyle artık gelişmiş ülkeler de karşı karşıya gelmeye başlamıştır. Bu noktada gelişmiş ülkeler doğrudan yabancı yatırımın girişine ilişkin kurallarını güncelleme yoluna gitmiştir. Özellikle karşılıklılık ilkesine mevzuatlarında yer verilmesi ve yatırım izleme sistemlerinin ihdas edilmesi en sık kullanılan yöntemler arasına girmiştir. İkili yatırım anlaşmaları ya güncellenerek yenilenmekte ya da yerini yatırıma ilişkin hükümler içeren kapsamlı ve geniş bölgesel ortaklık anlaşmalarına bırakmaktadır.

Türkiye jeostratejik konumu, doğal kaynaklara ve önemli pazarlara yakınlığı, eğitimli ve genç nüfusu, yatırım yapmaya istekli girişimcileri ile hem doğrudan yabancı yatırımı ülkeye çekmek için hem de yurtdışına doğrudan yatırım yapmak için gerekli unsurların büyük bir kısmına sahiptir. Küresel tedarik zincirlerinin pandemi nedeniyle sekteye uğraması Türkiye'nin sahip olduğu bu avantajları sayesinde doğrudan yabancı yatırımdan daha fazla pay alması için fırsat oluşturmaktadır. Ancak doğrudan yabancı yatırımın girişini hızlandırabilecek olan bu fırsat kullanılırken iyi uygulamalardan ve hatalardan ders alarak, stratejik öneme sahip kaynaklarını da koruyacak bir pozisyon alması gerekmektedir. Bu noktada yatırım izleme sistemi büyük önem arz etmektedir.

Bu eser uluslararası yatırım hukukunda doğrudan yabancı yatırımların ülkeye girişine ilişkin tarihçeyi, milli ve milletlerarası düzenlemeleri, ilgili mahkeme ve hakem kararlarını, ayrıca bu konudaki güncel gelişmeleri kapsamlı bir şekilde incelemektedir.

Konu Başlıkları
Yabancı Yatırımcıya Uygulanacak Muamele Standartları
Yatırım Ortamı
Doğrudan Yabancı Yatırımların Türkiye'ye Girişi
Yatırım İzleme Sistemi
İçindekiler
Teşekkür  5
Önsöz  7
Özet  9
Abstract  11
Kısaltmalar  21
Giriş  25
Birinci Bölüm
ULUSLARARASI YATIRIM HUKUKUNDA
KAVRAMLAR VE TEORİLER
I. KAVRAMSAL BOYUT  33
A. Yatırım  33
B. Yabancı Yatırım  38
C. Doğrudan Yabancı Yatırım  40
D. Yabancı Yatırımcı ve Yabancı Yatırımda Önemli Aktörler  43
1. Çok Uluslu Şirketler  45
2. Devlet Şirketleri  47
3. Varlık Fonları  48
4. Uluslararası Kuruluşlar  49
5. Sivil Toplum Kuruluşları  51
6. Kredi Derecelendirme Kuruluşları  52
II. YABANCI YATIRIM HUKUKUNUN KAYNAKLARI  53
III. ULUSLARARASI YABANCI YATIRIM HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ  56
A. Batı Sömürgeciliği Dönemi (17.–19. Yüzyıl)  57
B. Latin Amerika Devletlerinin Bağımsızlık Kazanması ve Calvo Doktrini  60
C. II. Dünya Savaşı Öncesi Dönem  62
D. II. Dünya Savaşı Sonrası Dönem  64
E. Liberalleşme ve Sovyetlerin Çöküşü Dönemi (1980–90’lar)  67
F. 2000’li Yıllar ve 2008 Küresel Finansal Kriz Sonrası Dönem  68
IV. ULUSLARARASI TİCARET VE DOĞRUDAN YABANCI YATIRIM TEORİLERİ  70
A. Klasik Ticaret Teorisi (Mutlak Üstünlük Teorisi)  70
B. Faktör Oranı Teorisi  71
C. Teknolojik Fark Teorisi  71
D. Ürün Döngüsü Teorisi  71
E. Pazar Kusurları Teorisi  72
F. Uluslararası Üretim Teorisi  72
G. İçselleştirme Teorisi  73
V. YABANCI YATIRIMIN EKONOMİK ETKİLERİ HAKKINDA TEORİLER  73
A. Klasik Teori  74
B. Bağımlılık Teorisi  75
C. Orta Yol Çözümü  75
İkinci Bölüm
ULUSLARARASI YATIRIM HUKUKUNDA
DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMIN ÜLKEYE GİRİŞİ
I. YABANCI YATIRIMIN ÜLKEYE GİRİŞİ  79
A. Ülkeye Kabul, İş Kurma ve Pazara Erişim  81
B. Yatırımın Ülkeye Girişi  81
C. Ev Sahibi Devletin Yatırım Mevzuatına Uygunluk  84
II. YABANCI YATIRIMCIYA UYGULANACAK MUAMELE STANDARTLARI VE YATIRIM ORTAMI  85
A. Yabancı Yatırımcıya Uygulanacak Muamele Standartları  85
1. Adil ve Hakkaniyete Uygun Muamele (Fair and Equitable Treatment – FET)  86
2. En Çok Gözetilen Millet Muamelesi (Most Favored Nation Treatment – MFN)  91
3. Milli Muamele (National Treatment)  96
4. Asgari Muamele Standardı (Minimum Standard)  99
5. Yabancı Yatırımın Keyfi veya Ayrımcı Tedbirlere Karşı Korunması  103
6. Hukuki Usullere Uygun Muamele  106
B. Yatırım Ortamı  107
1. Hukuki İstikrar Unsuru  109
a. İş Kurma  112
b. Yapı Ruhsatlarının Alınması  113
c. Elektriğe Erişim  114
d. Taşınmazların Kaydının Yapılması  114
e. Kredi Alınması  115
f. Azınlık Paylarının Korunması  115
g. Vergilerin Ödenmesi  115
h. Sınır–Aşan Ticaret Yapılması  116
i. Sözleşmelerin İcrası  116
j. Ödeme Aczinin Çözümlenmesi  118
k. İşçi İstihdam Etme  119
2. Ekonomik İstikrar Unsuru  119
3. Siyasi İstikrar Unsuru  123
4. Psikolojik Unsur  126
III. EV SAHİBİ DEVLETLERİN YABANCI YATIRIMLARI TEŞVİKİ VE DENETİMİ  127
A. Ev Sahibi Devletin Yabancı Yatırımlara Sağladığı Avantajlar  131
1. Kamulaştırmaya Karşı Güvence  131
2. Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü  136
a. Tahkim Kaydı (Arbitration Clause)  141
b. Hukuk Seçimi Kaydı (Choice of Law Clause)  142
c. İstikrar Kaydı (Stabilisation Clause)  145
3. Vergi ve Vergi Dışı Teşvikler  147
B. Ev Sahibi Devletin Yabancı Yatırımların Girişini Denetimi  148
1. Yabancı Yatırımın Girişinin Kontrolü  149
2. Yerel Ortaklık (Joint Venture) Şartları  150
3. Sermayeye İlişkin Şartlar  151
4. Çevrenin Korunmasına İlişkin Şartlar  153
5. Ekonomiye Katkı Sağlanmasına İlişkin Şartlar  154
6. İfa Şartları  155
Üçüncü Bölüm
DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMIN
TÜRKİYE’YE GİRİŞİNİN TÂBİ OLDUĞU ESASLAR
I. TÜRKİYE’NİN YABANCI SERMAYE İLE TANIŞMASI VE TARİHSEL SÜREÇ  157
A. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi  158
B. Türkiye Cumhuriyeti Dönemi  161
II. YABANCI YATIRIMIN TÜRKİYE İÇİN ÖNEMİ  171
III. YABANCI YATIRIM HUKUKUNUN KAYNAKLARI  173
A. Doğrudan Yabancı Yatırımın Türkiye’ye Girişine İlişkin Düzenlemeler  174
1. Türkiye’de Yabancıların Hak ve Özgürlükleri  174
2. Türk Hukukunda Yabancıların Hak ve Özgürlüklerinin Belirlenmesinde Kabul Edilen Standartlar  177
3. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Mevzuatı Kapsamında Görevli ve Yetkili Kurum  179
B. Türk Yabancı Yatırım Hukukuna Kaynaklık Eden Uluslararası Anlaşmalar  180
IV. YABANCI YATIRIMIN TÜRKİYE’YE GİRİŞİ  187
A. Ulusal Düzenlemeler  187
1. Yabancıların Türkiye’ye Girişi  187
2. Yabancıların Türkiye’de İkameti  191
3. Yabancıların Türkiye’de Çalışması  196
a. Uluslararası İşgücü Kanunu’nda Yabancı Personelin Çalışma İzni Düzenlemesi  198
b. Turkuaz Kart  207
c. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’nda Yabancı Personelin Çalışma İzni Düzenlemesi  209
d. Serbest Bölgeler Kanunu’nda Yabancı Personelin Çalışma İzni Düzenlemesi  213
e. Yatırım Anlaşmalarında Yabancı Personelin İstihdamına İlişkin Düzenlemeler  215
4. Yabancıların Çalışmasının Belirli Koşula Bağlanması veya Yasak Olması  218
5. Türkiye’nin Yabancı Yatırımları Teşvik İçin Yaptığı Diğer Çalışmalar  220
a. Yabancı Yatırıma Verilen Teşvikler  220
b. Türk Vatandaşlığının Kazanılmasında Yabancı Yatırım  228
c. Türkiye’de Kamu Özel İşbirliği Modelleri  232
B. Uluslararası Düzenlemeler: Türkiye’nin Taraf Olduğu İkili Yatırım Anlaşmaları ve Model Yatırım Anlaşması Çalışmaları  238
1. Uluslararası Yatırım Anlaşmaları ve Unsurları  238
2. İkili Yatırım Antlaşmalarının Amacı  240
3. Giriş Bölümü  244
4. Tanımlar ve Kapsam  244
5. Muamele Standartları  246
6. Devletin Yasal Düzenleme Yapma Yetkisine Dair İstisnalar  249
7. İfa Şartları  250
8. Kamulaştırma ve Tazminat  251
9. Sermayenin Ülkeden Çıkarılması  253
10. Halefiyet  254
11. Uyuşmazlık Çözümü  255
12. Anlaşmanın Yürürlüğe Girmesi  260
13. İYA’larda Yer Alan Diğer Başlıklar  261
V. DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLARIN TÜRKİYE’YE GİRİŞİ  264
A. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’nda Yer Alan Yatırım Giriş Yöntemleri  265
B. Doğrudan Yabancı Yatırımcının Türkiye’de Şirket Kurması  268
1. Genel Çerçeve  268
2. Türkiye’de Kuruluşu İzne Tâbi Olan Şirketler  277
C. Doğrudan Yabancı Yatırımcının Türkiye’de Şube Açması  278
D. Doğrudan Yabancı Yatırımcının Türkiye’de İrtibat Ofisi Açması  281
E. Doğrudan Yabancı Yatırımcının Türkiye’de Mevcut Bir Şirkete Ortak Olması  283
F. Doğrudan Yabancı Yatırım Amacıyla Türkiye’ye Yabancı Sermayenin Girişi  284
G. Sektörel Düzenlemeler  287
1. Madencilik, Petrol ve Doğalgaz Sektörü  289
2. Tarım ve Ormancılık Sektörü  290
3. İmalat Sektörü  290
4. Telekomünikasyon Sektörü  291
5. Elektrik Sektörü  292
6. Bankacılık Sektörü  293
7. Sigortacılık Sektörü  294
8. Taşımacılık Sektörü  295
9. Medya Sektörü  298
10. İnşaat, Turizm ve Perakende Sektörleri  300
11. Sağlık ve Atık Yönetimi Sektörleri  301
12. Özel Güvenlik Sektörü  302
Dördüncü Bölüm
YATIRIM İZLEME SİSTEMİ VE
TÜRKİYE YATIRIM İZLEME SİSTEMİNİN OLUŞTURULMASI
I. TÜRKİYE’NİN YABANCI YATIRIM KONUSUNDAKİ AVANTAJLARI VE DEZAVANTAJLARI  305
A. Avantajları  305
1. İdari Kapasite  306
2. Hukuki Altyapı ve İktisadi İmkanlar  310
B. Dezavantajları  312
1. DYYK ve Yatırım İzleme Sistemi  313
2. Bürokratik ve Yargısal Prosedürler  314
3. Küresel Rekabet Edebilirlik  315
II. YATIRIM İZLEME SİSTEMİ  317
A. ABD Yatırım İzleme Sistemi  318
1. CFIUS’un Tarihçesi  318
2. DPA’nın Yapısı  321
3. CFIUS’un Yapısı  322
4. CFIUS’un İzleme Yetkisinde Olan İşlemler  324
5. Milli Güvenlik Risk Değerlendirmesinde Dikkate Alınan Hususlar  325
6. İşlem Taraflarının Gönüllü Bildirimi, İzleme Sürecinin Başlatılması ve Soruşturma Açılması  326
7. Milli Güvenlik Riski Olması Durumunda Alınabilecek Kararlar  328
B. Avrupa Birliği Yatırım İzleme Sistemi  330
1. AB Doğrudan Yabancı Yatırımların İzlenmesi Tüzüğü  334
2. Tanımlar ve Tüzüğün Kapsamı  334
3. İzleme Sisteminin Yapısı  336
4. Risk Değerlendirmesinde Dikkate Alınacak Hususlar  336
5. Tüzüğe İlişkin Raporlamalar  338
6. Doğrudan Yabancı Yatırımlara İlişkin Üye Devletler Arasındaki İşbirliği Mekanizması  338
C. Çin Yatırım İzleme Sistemi  341
1. Çin Yabancı Yatırım Kanunu Genel Hükümleri  344
2. Yatırım Yönetimi  346
3. Yabancı Yatırımcının Hukuki Sorumlulukları  347
4. Yabancı Yatırımın Teşvikine Dair Hükümler  348
5. Yabancı Yatırımın Korunmasına Dair Hükümler  350
6. Çin’e Yönelik Tedbirlere Karşı Atılacak Adımlar  352
D. Yatırım İzleme Sistemlerinde Güncel Gelişmeler  352
III. TÜRKİYE’DE YABANCI YATIRIMLARIN İZLENMESİ  357
A. Türkiye’de Yabancı Yatırımların Denetimi  357
B. Türkiye Yatırımları İzleme Sistemi  360
Sonuç  367
EKLER
EK – 1: TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN TARAF OLDUĞU YATIRIM ANLAŞMALARI  383
EK – 2: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU  387
EK – 3: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ  391
EK – 4: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ E–TUYS YATIRIMCI BİLGİLERİ  401
EK – 5: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ E–TUYS ORTAKLIK LİSTESİ  402
EK – 6: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ E–TUYS EK–1 DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR İÇİN FAALİYET BİLGİ FORMU  403
EK – 7: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ E–TUYS EK–2 DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR İÇİN SERMAYE BİLGİ FORMU  404
EK – 8: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ E–TUYS BAĞLI İŞTİRAKLERİ  405
EK – 9: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ EK 4  406
EK – 10: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ EK 6  407
EK – 11: DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ EK 7  408
EK – 12: 2644 SAYILI TAPU KANUNUNUN 36 NCI MADDESİ KAPSAMINDAKİ ŞİRKETLERİN VEYA İŞTİRAKLERİN TAŞINMAZ MÜLKİYETİ VE SINIRLI AYNİ HAK EDİNİMİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK EK 1  409
Kaynakça  411
Kavramlar Dizini  437

Yorum Yap

Lütfen yorum yazmak için oturum açın ya da kayıt olun.