Anayasa Hukuku Açısından Kültürel Mirasın Korunması

Anayasa Hukuku Açısından Kültürel Mirasın Korunması başlıklı bu eser, Çiğdem Serra Uzunpınar tarafından danışmanlığım altında Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku (Anayasa Hukuku) Anabilim Dalında doktora tezi olarak hazırlandı ve Haziran 2023’te tez jürisi tarafından oybirliğiyle başarılı bulundu. Günlük yaşamda ve dilde sıkça karşılaşılan bir kavram olmakla birlikte kültürel mirasın hukukun ilgi alanına girmesi yenidir. Kültürel mirasın korunmasına ilişkin düzen-lemeler ancak İkinci Dünya Savaşından sonra yazılan uluslararası insan hakları belgelerinde ve anayasalarda yer bulmaya başlamıştır. 1961 ve 1982 Anayasaları da bu küresel eğilimi izleyerek kültürel mirası devletin koruma yükümlülüğü ile sınırlı bir konu olarak ele almıştır. Kültürel miras, çok sayıda anayasada “ortak ya da ulusal bir miras” olarak kabul edilmekle birlikte bunun niteliği ve insan hakları içindeki yeri hem ulus-lararası hem de Türk Anayasa Hukuku yazınında yeterince tartışılma-mıştır. Oysaki kültürel mirasın, hem devletin egemenliğinin simgesi ve ulusal kimliğin bir öğesi olması hem de insanlığın ortak mirası olarak kabul edilmesi nedeniyle kamu hukukunun önemli bir konusu olduğu söylenebilir.

Kültürel miras, hukuki bakımdan farklı açılardan incelenmeyi hak edecek ölçüde geniş ve çok boyutlu bir konudur. Bu kitap, kültürel mi-rası devletin koruması gereken bir alan olmanın ötesinde bir hak olarak inceleyerek hem konuya farklı bir açıdan yaklaşmak ve bu alandaki yetkin bilimsel çalışma boşluğunu doldurmak hem de bu konunun müs-takbel araştırmacılarına yol göstermek yoluyla son derece önemli işlev-ler üstlenmektedir. Kültürel mirası Anayasa Hukuku alanında kapsamlı olarak ele alan ilk bilimsel çalışma olan bu kitap, konuyu çok geniş bir yabancı literatüre dayanarak karşılaştırmalı bir yaklaşımla ele alması nedeniyle bir el kitabı olma özelliğini de taşımaktadır. Kültürel mirasa özgün bir bakış açısı getiren bu eserin insan haklarına ilgi duyan herke-sin kitaplığında yer almasını içtenlikle öneriyorum.